چرم گیاهی و چگونگی تولید آن
همه چیز در رابطه با چرم گیاهی
این روزها استفاده از محصولات چرمی مانند کیف چرم یا کفش چرمی در میان مردم بسیار رواج یافته است. جالب است بدانید داشتن کیف و کفش چرم ذهنیت جالبی را برای سایر افراد در رابطه با شخصیت و منش شما ایجاد میکند. به همین دلیل بسیاری از افراد، کسانی را که کفش چرم و یا کیف چرمی دارند افرادی شیک و باکلاس میشناسند. این امر بیانگر جایگاه فوقالعادهی چرم به عنوان کالایی لوکس در جامعه است. اما تولید چرم گاهاً مضراتی را برای محیطزیست فراهم میکند. به همین دلیل تولیدکنندگان چرم به سراغ چرم گیاهی رفتند تا این مضرات تا حدی کاهش پیدا کند. اما سوالی که پیش میآید این است که چرم گیاهی چیست؟ برای دریافت پاسخ این سوال با مجلهی اوسا کفاش همراه باشید.
به دلیل لوکس بودن کالای چرمی و داشتن طرفداران فراوان، تولیدکنندگان بسیاری محصولات چرمی را روانهی بازار میکنند. اما کمتر کسی در رابطه با اثرات مخرب تولید چرم به روش غیرگیاهی آگاه است. البته هر از گاهی شاهد آن هستیم که در رسانهها به نحوی تلاش هایی برای یادآوری اثرات مخرب تولید چرم به روش غیرگیاهی وجود دارد. کشور های بسیاری محصولات چرمی را تولید میکنند اما کشور ایران یکی از قدیمیترین تولیدکنندگان چرم در جهان به شمار میرود. محصولات چرمی به دو صورت تولید میشوند که حاصل آن چرم گیاهی و چرم کرومی است. در ادامه به سراغ توضیحات کاملی درباره اینکه چرم گیاهی چیست میپردازیم.
چرم گیاهی چگونه تولید میشود؟
چرم در حالت کلی به دو روش: کرومی و گیاهی تولید میشود. چرم تولید شده با روش گیاهی را چرم گیاهی مینامند. پس در پاسخ به این سوال که چرم گیاهی چیست، باید بگوییم که چرم گیاهی چرمیست که با روش گیاهی دباغی میشود. همانطور که میدانید چرم طبیعی نوعی پوست است. پوست نیز یک نوع پلیمر طبیعی به شمار میرود. به همین دلیل برای تغییر در پوست حیوان از تانن گیاهی استفاده میشود. شاید این سوال برایتان پیش بیاید که تانن گیاهی چیست؟
تانن در لغت به معنی صنوبر است. واژه تانن ریشهای آلمانی داشته و از آن برای ایجاد تغییرات لازم بر روی پوست حیوان استفاده میشود. تاننها اغلب به حالت پودری هستند که برای دباغی کردن چرم از آنها استفاده میشود. روش دباغی گیاهی با استفاده از تانن به این شکل است که ابتدا این تانن را با مقداری آب ترکیب میکنند تا محولی بدست آید. سپس چرم را درون این محلول قرار میدهند.
روش تولید چرم گیاهی
برای تولید چرم گیاهی، پوست حیوان را درون محلول تانن و آب قرار میدهند. سپس برای چندین بار این عمل تکرار میشود تا با استفاده از این محلول چرم گیاهی تولید شود. البته برای تولید چرم با روش دباغی گیاهی باید صبر و حوصله زیادی داشته باشید. چرا که این عمل بسیار زمانبر بوده و ممکن است به مدت 10 الی 15 روز طول بکشد. با این اقدام، محلول آب و تانن، جایگزین آب موجود در پوست چرم میشود. با این روش پوست را در کمترین و یا بیشترین میزان غلظت این محلول میسنجند تا مقاومت آن را بررسی کنند. البته برای افزایش مقاومت چرم حاصل، بارها این عمل را تکرار میکنند تا محصولی باکیفیت تولید شود. دباغی با کمک محلول تانن را تا جایی ادامه میدهند که میزان آب موجود در داخل پوست به صورت کامل تخلیه شود و با محلول جایگزین شود. چرم گیاهی حاصل از این روش، بافت سف و خشکی ندارد ولی مقاومت بالایی دارد. اما این روش به دلیل داشتن برخی از ایرادها مانند زمانبر بودن آن، با روش دباغی کرومی جایگزین شد. البته لازم به ذکر است بگویم که در روش دباغی کرومی به دلیل استفاده از مواد شیمیای مانند کروم، به محیطزیست آسیب های بسیاری وارد میشود. اما از بابت زمان، سرعت نتیجهگیری با این روش به مراتب بیشتر است.
دباغی کرومی چیست؟
در روش دباغی کرومی برای پر کردن فضای بین سلول های سطح پوست خام، از موادشیمیایی استفاده میشود. مواد شیمیایی کرومی بوده و برای رنگدهی به چرم مورد استفاده قرار میگیرند. به جرات میتوان گفت که استفاده از مواد کرومی برای تولید چرم، از روش های قدیمی و سنتی برای تولید چرم است. این روش برای سالیان بسیار طولانی در تولید چرم استفاده میشد اما این روزها در جوامع غربی استفاده از این روش ممنوع شده است. بازار های اروپا و آمریکا این نوع چرم را نمیپذیرند، علت آن نیز داشتن مضرات برای محیطزیست است. عمده چرم های تولید شده با روش کرومی را صرفاً برای استفاده در کشور های جهان سوم مورد استفاده قرار میدهند.
ویژگی های چرم گیاهی
یکی از مواردی که در رابطه با چرم گیاهی بسیار معروف است، زیبایی آن است. چرم گیاهی به دلیل حفظ ظاهر طبیعی خود فوقالعاده زیبا میباشد. منظور از حفظ حالت طبیعی چرم، این است که خط و خطوط و نقش و نگارها و رگه هایی که بر روی چرم وجود دارد حفظ شود. به دلیل دباغی گیاهی، رگه های این چرم به صورت طبیعی بر روی آن باقی میماند و شکل خود را از دست نمیدهد. این در حالی است که چرم کرومی توسط یک لایه از رنگ پوشانده شده است، به همین دلیل نیز سطح چرم حالت اولیهی خود را از دست داده است. دو رنگ بودن چرم گیاهی حالتی فوقالعاده طبیعی داشته و کاملاً آشکار است که این رنگ متعلق به خود چرم است، اما چرم کرومی دو رنگ را با کمک پیگمنت و ترکیباتی از رنگ های شیمیایی دو رنگ به این شکل تولید کردهاند.
در تولید چرم گیاهی به دلیل استفاده نکردن از مواد شیمیایی سمی، سلامت شما محفوظ است؛ به همین دلیل به هیچ عنوان به پوست و بدن شما مواد سمی نفوذ نمیکند. اما در تولید چرم کرومی به دلیل استفاده از مواد شیمیایی برای دباغی چرم، ممکن است این مواد شیمیایی وارد بدن شده و سلامتی را به خطر بیاندازد. در بسیاری از کشورها استفاده از چرم کرومی برای تولید لباس های کودکان قدغن است. این ممنوعیت به دلیل مواد شیمیایی موجود در چرم کرومی میباشد.
کیفیت چرم تولید شده با روش دباغی گیاهی چگونه است؟
یکی از مواردی که دانستن آن اهمیت بسیاری دارد، بالا بودن کیفیت چرم گیاهی است. شاید بعد از تمامی این توضیحات هنوز هم این سوال را داشته باشید که چرا چرم گیاهی باکیفیت است؟ دلیلش این است که لایه خارجی چرم گیاهی رنگ شده نیست. به همین دلیل تمامی منافذ و حتی لکهها و زده های احتمالی روی چرم قابل مشاهده است. بنابراین نمیتوان با استفاده از مواد شیمیایی و رنگی آن را پوشاند و عیوب چرم را پنهان کرد، به همین دلیل با نگاه کردن به ظاهر چرم به راحتی میتوانید متوجه شوید که این چرم کاملاً سالم و باکیفیت است.به دلیل کیفیت بالاتر چرم گیاهی و مزیت های دیگری که این نوع چرم دارد، قیمت آن به مراتب از چرم کرومی بیشتر است به علاوه از چرم های گیاهی باید به خوبی مراقبت کنید. این چرم را باید همانند هر محصول گرانقیمت و با ارزش دیگری به صورت مرتب نگهداری کرده و به آن رسیدگی کنید. برای نگهداری از چرم گیاهی بهتر است به جای استفاده از واکس معمولی از واکس مخصوص چرم گیاهی استفاده کنید.
در حالت کلی نباید از تاثیر استفاده از چرم در استایل خود غافل شد، چرا که این محصولات میتوانند استایل شما را وارد مرحله جدیدی کنند تا نگاهها روی شما ثابت بماند.